Geschreven door Lisa Kok l 5 juli 2018
Kunst kan uitdagend zijn en soms zelfs een beetje intimiderend voor de gewone aanschouwer. Kunst wordt soms alleen voor deskundigen begrijpelijk geacht. Maar gelukkig is dit helemaal niet waar. Kunst kan voor iedereen toegankelijk zijn en in expertadvies van deze week legt onze eigen expert, Lisa Kok, uit wat de drie stappen zijn waarmee je naar schilderijen kijkt.
Wanneer we ergens naar kijken, of dit nu een kunstwerk is of iets anders, registreren onze hersenen het en geven ze er betekenis aan. Ons begrip van beelden is opgebouwd uit verschillende aanwijzingen, vaak zelfs onbewust. Dus wanneer je naar kunst leert te kijken, hoef je in principe alleen dit proces te vertragen dat in je gedachten al aan de gang is. Het kost slechts drie eenvoudige maar zeer doeltreffende stappen om je bewust te worden van dit proces.
Stap 1: Bekijk het
Deze stap klinkt misschien heel vanzelfsprekend, maar is het eigenlijk niet. Mensen neem vaak niet genoeg de tijd om te kijken naar kunstwerken. In musea brengen bezoekers gemiddeld slechts 15 seconden door bij een schilderij. Dus laten we beginnen met de tijd nemen bij het kijken naar iets. Probeer je aandacht te richten op de grootte, kleuren en het materiaal van het kunstwerk. Wat voor soort vormen en lijnen zie je? Wat is de samenstelling van het schilderij? Welke texturen zijn zichtbaar? Al deze verschillende visuele elementen werden bewust gekozen door de kunstenaar, en zullen dan ook het algehele gevoel en de betekenis van het werk bepalen.
Stap 2: Zie wat er is
Zien is niet hetzelfde als kijken. Kijken gaat over het beschrijven van wat er voor je staat, zien houdt in dat je er ook een betekenis aan kunt meegeven. In de kunstgeschiedenis noemen we dit iconografie. We zien symbolen in de schilderijen die we kunnen interpreteren.
Iconografie kan eenvoudig of moeilijker te lezen zijn, afhankelijk van het schilderij. De iconografie van het beroemde 'Bal du Moulin de la Galette' (1876) van Pierre-Auguste Renoir, bijvoorbeeld, is betrekkelijk eenvoudig; je zal onmiddellijk herkennen wat er gaande is in deze afbeelding. De iconografie van de abstractere schilderijen, zoals 'Les Demoiselles d'Avignon' (1907) van Pablo Picasso of zelfs volledig abstracte werken, van Jackson Pollock, zijn veel moeilijker te lezen. Toch kun je proberen vormen, lijnen of patronen te herkennen en nagaan welk gevoel ze je geven.
De laatste stap is om na te denken over wat je hebt waargenomen. Deze stap gaat over het in verband brengen van de eerste twee stappen met elkaar en het nadenken over mogelijke interpretaties. Ergens betekenis aan geven is relatief; het gaat niet over feiten.
De bredere context van een schilderij zal helpen om het interpreteren van het kunstwerk gemakkelijker te maken. Deze context kan worden gevonden in labels en beschrijvingen. Ze kunnen je helpen het werk aan een bepaalde periode te relateren en aan een bepaalde artiest of beweging. Misschien heb je zelfs al enige kennis over het onderwerp. Met al deze informatie kun je de zaken in gedachten in verband leggen met elkaar en tot een eigen interpretatie komen.
Een kunstliefhebber worden
Door de elementen in deze drie stappen te combineren, kun je betekenis aan een schilderij geven, wat je kan helpen bij het bieden op kunstwerken in onze wekelijkse kunstveilingen. Het is niet zo moeilijk om kunstverzamelaar te worden. Het enige wat je nodig hebt is wat oefening, aandacht voor detail, een passie voor kunst en het winnen van je eerste kavel.
Ontdek meer schilderijen l klassieke kunst l moderne en hedendaagse kunst
Deze artikelen vind je misschien ook interessant:
